Anter
I ke au o kēia au ka mea maʻamau ke kuhikuhi i nā ʻepekema a ʻo ka ʻenehana ʻaneʻane like, pili ka pili ma waena o nā mea ʻelua a kokoke loa ua ʻae kā lākou hopena hoʻohui iā mākou e hoʻololi i ka honua e like me kā mākou makemake, keu hoʻi mai ka mea i kapa ʻia ʻo Technological Revolution o ka hopena o ke kenekulia iwakālua.
Eia nō naʻe, he hoʻopaʻapaʻa kaʻawale, me nā kiko like o ka like a me nā ʻokoʻa he nui, e pili ana i kā lākou ala, kā lākou pahuhopu a me kā lākou kaʻina hana.
ʻO ka ʻepekema, iā ʻoe iho nō kahi ʻōnaehana kauoha o ka ʻike a me ka ʻikee hoʻohana i ke ʻano o ka nānā ʻana, hoʻokolohua a me ka hana hou kope ʻia e hoʻomaopopo i nā kānāwai e pili ana i ka ʻoiaʻiʻo puni.
ʻOiai ʻo ka ʻepekema mai nā wā kahiko, ua hoʻomaka ʻia e kāhea ʻia e like me ia a he wahi kikowaena i ka manaʻo o ke kanaka ma ka hopena o ka wā waena o ʻEulopa, i ka wā o ka ʻaoʻao hoʻomana a me ka hoʻomana, nona ka manaʻo nui o ka manaʻoʻiʻo, i hāʻawi i ke kauoha o ka noʻonoʻo kūpono a me ke kānalua.
ʻO ka ʻenehana, ma kahi, ʻo ia nō kahi o ka ʻike loea, ʻo ia hoʻi, o nā kaʻina hana a i ʻole nā kuʻina e ʻae i ka loaʻa ʻana o kahi hopena kikoʻī mai kahi papa o nā wahi a me nā ʻike. Ua kauoha ʻepekema ʻia kēia ʻike ʻenehana ma muli o ka hoʻokumu ʻana a me ka hoʻolālā ʻana i nā mea, nā pono hana a me nā lawelawe e maʻalahi ai ke ola no ke kanaka.
ʻO "ʻenehana" kahi huaʻōlelo hou loa, mai ka hoʻohui ʻana o ka ʻenehana (tecnë: art, kaʻina hana, kālepa) a me ka ʻike (moe.
E nānā pū: Nā laʻana o ka ʻepekema a me ka ʻenehana
Nā ʻokoʻa ma waena o ka ʻepekema a me ka ʻenehana
- ʻOkoʻa lākou i kā lākou pahuhopu kumu. ʻOiai hana pū ʻelua, ʻimi ka ʻepekema i ka pahuhopu o ka hoʻonui a hoʻonui ʻana i ka ʻike o ke kanaka, me ka nānā ʻole ʻana i nā noi a i ʻole nā loulou o ka ʻike i ʻike ʻia me ka ʻike maoli a i ʻole nā pilikia e hiki ke hoʻonā ʻia me ia. ʻO kēia āpau, ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, ke kumu pololei o ka ʻenehana: pehea e hoʻohana ai i ka ʻike ʻepekema hoʻonohonoho e kū pono ai i nā pono kanaka paʻa.
- ʻOkoʻa lākou i kā lākou nīnau nui. ʻOiai e nīnau ana ka ʻepekema i ka no ka mea o nā mea, ʻoi aku ka manaʻo o ka ʻenehana i nā E kala mai iaʻu. ʻO kahi laʻana, inā nīnau ka ʻepekema no ke aha e hoʻomālamalama ai ka lā a hoʻokuʻu i ka wela, hopohopo nā ʻenehana e pili ana pehea e hiki ai iā mākou ke hoʻohana i kēia mau waiwai.
- Kūlike lākou i kā lākou pae kū kaʻawale. Ma ke ʻano he hoʻopaʻapaʻa, kūʻokoʻa ka ʻepekema, alualu i kāna mau ala ponoʻī a ʻaʻole koi mua i ka ʻenehana e hoʻomau i kāna ala. ʻO ka ʻenehana, ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, kaukaʻi ʻia i ka ʻepekema e loaʻa
- ʻOkoʻa lākou i ko lākou mau makahiki. ʻO ka ʻepekema ma ke ʻano he kiʻina o ka nānā ʻana i ka honua hiki ke hoʻihoʻi ʻia i nā wā kahiko, i ka manawa ma lalo o ka inoa o Philosophy hāʻawi ia i ke kanaka me nā wehewehe kikoʻī a me ka liʻiliʻi e pili ana i ke ʻano o ka ʻoiaʻiʻo. ʻO ka ʻenehana, ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, kahi kumu mai ka hoʻomohala ʻana i nā ʻepekema ʻepekema a me ka ʻike o ke kanaka, no laila ma hope o kona helehelena.
- Kūlike lākou i kā lākou hana. Mālama maʻamau ʻia ka ʻepekema i kahi mokulele elucubrative, ʻo ia hoʻi, theoretical, hypothetical, of analysis and deduction. ʻO ka ʻenehana, ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, ʻoi aku ka hoʻohana: hoʻohana ia i nā mea e pono ai i mea e hoʻokō ai i nā pahuhopu kikoʻī e pili ana i ka honua o ka ʻoiaʻiʻo.
- ʻOkoʻa lākou i kā lākou ʻoihana aʻo. ʻOiai e noʻonoʻo pinepine ʻia nā ʻepekema i nā kahua kūʻokoʻa o ka ʻike, ʻoi aku a i ʻole pili i ka nohona o kēlā me kēia lā (ʻEpekemanoi ʻia), nā ʻenehana i hoʻokumu i ka interdisciplinary a me nā ʻano he nui i nā pilikia e hoʻonā ʻia, no laila hoʻohana lākou i nā kahua ʻepekema ʻoi aku ma mua o kēia.
Manaʻo ʻepekema-ʻenehana
E wehewehe pono ʻia, ke hoʻomaopopo ʻia ka ʻokoʻa ma waena o ka ʻepekema a me ka ʻenehana, ke hana like nei nā ʻaoʻao ʻelua a hāʻawi i ka manaʻo pane, ʻo ia hoʻi. lawelawe ka ʻepekema e hana i kahi ʻenehana hou a lawelawe ia i mea e aʻo maikaʻi i nā ʻano ʻokoʻa o ka ʻepekema hoihoi.
ʻO kahi laʻana, ʻo ka nānā ʻana i nā hōkū i hāʻawi iā mākou i ka astronomy, kahi me nā optics i hoʻoulu i ka hoʻomohala ʻana i nā teleskopa, a ʻo ia ka mea i ʻae i kahi aʻoi loa o nā phenomena astrological.
