Anter
A mea kemika ʻO nā mea āpau i loaʻa kahi wehewehe kemika wehewehe a ʻaʻole hiki ke hoʻokaʻawale ʻia nā mea i koho ʻia e nā ʻano kūlohelohe. ʻO kahi mea kemika ka hopena o ka hui pū ʻana o nā mea kemika a hana ʻia i nā mole, nā ʻāpana a me nā ʻoma. O kahi laʻana: wai, ʻozone, kō.
Hana ʻia nā kemika i nā mokuʻāina āpau o nā mea: paʻa, wai a me nā ʻaukā. Loaʻa kēia mau mea i nā mea hoʻonani, nā meaʻai, nā mea inu, nā lāʻau. O kahi laʻana: sodium fluoride i ka toothpaste, sodium chloride i ka paʻakai pākaukau. Hiki i kekahi mau mea ke hoʻopōʻino i ke olakino o ke kanaka, e like me ka lāʻau make a i ʻole nikotine i loko o ka paka.
Ua ʻike ʻia ka huaʻōlelo kemika i ka hopena o ke kenekulia 18, mahalo i nā hana a ke kauka kemika a me ka lāʻau lapaʻau Palani, ʻo Joseph Louis Proust.
Nā kemika maʻemaʻe, ʻaʻole hiki ke hoʻokaʻawale ʻia i nā mea ʻē aʻe e kekahi ʻano; Hoʻokaʻawale ʻia lākou mai nā hui ʻana, nā ʻuniona i loaʻa ʻia i ka hoʻohui ʻana i ʻelua a ʻoi mau mea i mālama ʻole i nā pilina kemika.
- E hāhai i: nā mea pono a me nā hui ʻana
Nā ʻano kemika
- Nā mea maʻalahi. Nā mea i hana ʻia i hoʻokahi a i ʻole nā ʻoma o ka mea kemika like. Hiki ke hoʻololi i kāna ʻano atomic i nā helu o nā ʻoma, akā ʻaʻole naʻe ma ka ʻano o ka ʻano. O kahi laʻana: ʻozone, nona ka mole i hana ʻia me ʻekolu mau ʻoma ʻokikene.
- ʻO nā mea hoʻohui a mea hoʻohui paha. Nā mea i hana ʻia i ʻelua a ʻoi mau mea ʻokoʻa a i ʻole nā ʻoma. Hana ʻia lākou ma o nā hopena kemika. ʻO kā lākou hiʻohiʻona nui he ʻano kemika kā lākou a ʻaʻole hiki iā lākou ke hana ʻia e ka makemake kanaka. Hiki i nā mea āpau o ka papa manawa ke hoʻohui e hana i nā mea hoʻohui a ʻaʻole hiki ke hoʻokaʻawale ʻia kēia mau mea e nā hana kino. O kahi laʻana: wai, nona ka mole i hana ʻia me ka hydrogen a me ka oxygen. Aia nā meaola a me nā mea hoʻohui ʻole.
- E hāhai i: Nā mea maʻalahi a hui pū ʻia
Nā ʻano hui
- Hui pūhui. Nā mea hoʻohui i haku ʻia me nā ʻāpana kalapona. Hiki iā lākou ke pala. Aia lākou i nā mea ola āpau a i kekahi mau mea ola ʻole. Hiki iā lākou ke lilo i mea ʻole ke loli ko lākou mau ʻoma. O kahi laʻana: selulose.
- Nā mea hoʻohui ʻole. ʻO nā mea i loaʻa ʻole ka kalapona a ʻaʻole kēia ka mea nui. Aia i waena o lākou kekahi mea i ola ʻole a i ʻole hiki ʻole ke pala. O kahi laʻana: pauka koka.Hiki i kekahi mau mea inorganic ke lilo i meaola.
- E hāhai i: nā mea hoʻolaʻa a me nā mea hoʻohui ʻole
Nā laʻana o nā kemika
Nā mea maʻalahi
- Ozone
- Dioxygen
- ʻĀpana hauwai
- Kolina
- Daimana
- Keleawe
- Bromine
- Mea hao
- Pāpaʻakai
- Kalipuna
Nā mea hoʻohui
- Wai
- ʻĀpana kalapona
- Dioxide sulfur
- ʻAkika sulfuric
- Zinc oxide
- ʻAilika hao
- Sodiumʻokikene
- Kalipuna sulfide
- ʻEtanol
- Kalepona monoxide