Anter
ʻO kanā mea kemika ʻO lākou nā mea i hiki ʻole ke hoʻemi a hoʻopau ʻia paha i nā mea maʻalahi ʻē aʻe. No kēia kumu, hiki ke ʻōlelo ʻia he kumumea wale nō mea hana ʻia e ʻĀtoma o ka papa like a kū hoʻokahi hoʻi.
ʻO ka wehewehe mua o mea kemika hoʻolauna ʻia e Lavoisier i ka ʻO Traité Élémentaire de Chimie, i ka makahiki 1789. Ma hope i ke kenekulia 18, ua māhele ʻo Lavoisier i nā mea maʻalahi i ʻehā mau hui:
- Nā mea o ke kino;
- Non-mea hao oxidizable a me acidifiable mea;
- ʻO nā mea hao a me nā mea hao hiki ke hoʻopili ʻia, a ...
- Salidifiable honua mea.
ʻO ka papa manawa o nā mea
I kēia lā ʻIke ʻia nā mea kemika 119, i hoʻokaʻawale ʻia i nā hui he 18 a me 7 mau kau. Hoʻohui ʻia kēia mau mea āpau i kahi hoʻolālā kiʻi i ʻike ʻia ʻo ka Periodic Papa o nā Elemene, i hana mua ʻia e ka mea kemika Lūkia ʻo Dimitri Mendeleyev i 1869.
ʻO ka nā pūʻulu nui hiki ke loaʻa ma kēia pākaukau nā metala alkali, nā metala honua alkaline, nā metala hoʻololi (ʻo ia ka hui nui loa), nā metala hope-hoʻololi, nā metalloids, nā ʻaʻohe metala (Aia nā mea kumu no ke ola ma aneʻi, e like me oxygen a me nitrogen), halogens, ʻEnekini hanohano, a ʻo ka mea hope loa, aia ʻelua mau hui like ʻole o ka element, nā lanthanides a me nā actinides, i kapa ʻia i kekahi manawa ma ke ʻano he mau honua kākaʻikahi (ʻoiai he nui ka nui o kekahi).
He mau isotop radioactive ka hapa nui o kēia mau mea. Loaʻa i nā mea kemika i nā waiwai e like me ke kiko o e paila ana a ʻo ia o hoʻohuihui, uila uila, nuʻa a ionic radius, i waena o nā mea ʻē aʻe. He mea nui kēia mau ʻano no ka mea ʻae lākou i ka wānana i kāna hana, reactivity, etc.
Nā hiʻohiʻona a me nā ʻikepili
Hōʻike ʻia kēlā me kēia mea kemika e kekahi mau mea. ʻO ka mea mua loa, nā hōʻailona ākea, i loko o hoʻokahi a i ʻole ʻelua mau leka (e ke kuʻikahi, inā aia ʻelua mau leka, kākau ʻia ka mea mua i nā hua nui a ʻo ka mea aʻe ma nā puke liʻiliʻi).
Aia ma luna a ma ka hema ka hiʻohiʻona liʻiliʻihelu ʻĀtoma, ʻo ia ka mea e hōʻike i ka nui o nā proton i loaʻa i kēia mea. A laila ka inoa piha o ke kumumanaʻo a ma lalo o kēia kahi helu e hōʻike ana i ka ʻātoma nuika i ka gram o ka mole.
Loaʻa i nā mea ʻokoʻa i nā nui o ka atomic variable, a i ka piʻi ʻana o ka nui o nā protons i loko o ka nucleus, ʻo ka ʻoi aku ka nui o ka hoʻokalakupua ʻana i nā electrons, no laila ke emi nei ka leo. Ke liʻiliʻi ka nui o ka atomic, ʻo nā electrons ma ka pae o waho loa o ke ao e ʻumeʻume loa i ka nucleus, no laila ʻaʻole lākou e hāʻawi maʻalahi. Hana ka ʻaoʻao i nā mea me nā volumic atomic kiʻekiʻe: hāʻawi maʻalahi lākou i kā lākou mau uila i waho.
Nā laʻana o nā mea kemika
Mea kemika | Hōʻailona |
ʻO Actinium | Ac |
ʻO Aluminium | I ka |
ʻAmelika | A.M |
Antimony | Sb |
Argon | ʻO Ar |
ʻAikena | ʻO Ace |
Astat | Ma |
Sulphur | S |
Barium | Ba |
Beryllium | E |
Berkelium | ʻO Bk |
Bismuth | ʻO Bi |
ʻO Bohrio | Bh |
Borona | ʻO B |
Bromine | ʻO Br |
Cadmium | CD |
Kalipuna | AC |
Kaleponi | ʻO Cf |
Kalepona | C |
Cerium | EC |
ʻO Cesium | ʻO Cs |
Kolina | ʻO Cl |
ʻO Cobalt | ʻO Co |
Keleawe | Cu |
ʻO Chrome | Cr |
ʻO Curium | Cm |
ʻO Darmstadio | ʻO Ds |
ʻO Dysprosium | ʻO Dy |
Dubnium | Ua hōʻike ʻo Db |
ʻEinsteinium | O ia |
ʻO Erbium | ʻO Er |
Scandium | Sc |
Tin | Sn |
Strontium | Ua hōʻike ʻo Mr. |
Europium | Eu |
ʻO Fermium | Fm |
Fluorine | F |
Hoʻokūkū | P |
Francius | ʻO Fr |
ʻO Gadolinium | ʻO Gd |
Gallium | ʻO Ga |
Kelemānia | ʻO Ge |
Hafnium | Hf |
ʻO Hassio | Hs |
Helium | he mea kaʻu |
ʻĀpana hauwai | H |
Mea hao | Manaʻoʻiʻo |
Holmium | Ho |
ʻNia | I loko o |
ʻIodine | ʻO wau |
Iridium | Tōkō |
ʻO Ytterbium | ʻO Yb |
ʻO Yttrium | A ME |
Krypton | ʻO Kr |
ʻO Lanthanum | ʻO ka |
Lawrencio | Lr |
Likiuma | Li |
Lutetium | Mon |
Makanekiuma | Mg |
Manganese | Mn |
Meitnerius | Mt |
Mendelevium | Md |
Mercury | Hg |
ʻO Molibdenum | Mo |
Neodymium | Na |
Neon | Ne |
Neptunium | Np |
Niobium | Nb |
Nickel | ʻAʻole pū kekahi |
Nitrogen | N |
Nobelio | Aʻole |
Gula | Au |
Osmium | ʻO ʻoe |
Oxygen | A I OLE |
Paladium | P.S |
Kālā kālā | ʻAk |
Platinum | Pt |
Kēpau | Pb |
Plutonium | Pu |
Polonium | Po |
Pāpaʻakai | K |
ʻO Praseodymium | Ua hōʻike ʻo Pr |
Prometius | P.m |
Protactinium | Pa |
Radio | Ra |
Radon | Rn |
ʻO Rhenium | Re |
Rhodium | Rh |
ʻO Rubidium | ʻO Rb |
ʻO Ruthenium | Ru |
Rutherfordio | Rf |
ʻO Samarium | ʻ |
ʻO Seaborgio | ʻO Sg |
Selenium | maopopo iaʻu |
ʻO Silika | ae |
Sodoma | Na |
Thallium | Kau ʻia ʻo Tl |
Tantalum | ʻO Ta |
ʻO Technetium | Tc |
Tellurium | Tī |
Terbium | ʻO Tb |
Titanium | ʻO ʻoe |
ʻO Thorium | ʻO Th |
Thulium | Tm |
Ununbio | Uub |
Ununhex | Uuh |
Ununio | Uuu |
Ununoctium | Uuo |
Ununpentium | Uup |
Ununquadio | Uuq |
Ununseptio | ʻO Uus |
Ununtrium | Uut |
Uranium | A I OLE |
Vanadium | V |
Tungsten | W |
Xenon | Xe |
Kiniki | Zn |
Zirconium | Zr |
Hiki iā ia ke lawelawe iā ʻoe:
- Nā laʻana o nā hui kemika
- Nā laʻana o nā hopena kemika
- Nā laʻana o Phenomena Nine
- Nā laʻana o nā metala a me nā metala ʻole