Anter
ʻO ka nā chigualos He mau haku mele lākou i ka paukū (puni a me nā paukū) e hoʻomaka ana mai Manabí (ʻEkuador) i mele ʻia ma waena o Kēkēmapa 24 a me nā lā mua o Pepeluali, no ka hoʻohanohano ʻana i ka Niño Dios.
Ma kekahi mau wahi ʻo Manabi, hoʻonohonoho ʻia nā ʻahaʻaina chigualo, kahi e mele ai lākou ma ke ʻano he mele Kalikimaka, ʻoiai e hāʻawi ʻia nā mea momona i nā keiki a kūkulu ʻia nā hanana hānau liʻiliʻi.
Ua kapa ʻia ʻo "chigualo" a i ʻole "lullaby" i ka hoʻāla ala o nā keiki ʻōpio ma Colombia. ʻO nā paukū i hoʻolaʻa ʻia no nā keiki. Aia paha kekahi mea kani me ka chonta marimba, nā cununos, ka pahu bass, ka mea hoʻokani pahu nā guasás.
I nā hihia āpau he haku mele lākou i ka paukū i hoʻolaʻa ʻia me ke aloha i kahi keiki, he keiki paha ia na ka ʻohana, ke Akua Keiki a i ʻole he keiki make.
- E nānā pū kekahi: Nā pālua pōkole
He aha ka ʻokoʻa ma waena o chigualos a me nā lullabies?
- ʻO Chigualos. Ke aloha nei lākou i nā mele e kū nei i nā ʻāina ʻAmelika Hui Pū ʻIa ʻokoʻa, ʻokoʻa i nā mele a me nā hulahula like ʻole.
- Nā Lullabies. ʻO lākou nā lullabies e mele mau ʻia i nā keiki e kōkua iā lākou e hiamoe. Hiki nō i nā lullabies ke kū i nā ʻano hoʻolewa ʻelua a me nā pāʻina chigualos no ka hoʻohanohano ʻana i ke keiki Akua.
Nā laʻana o chigualos a me nā lullabies
- Ka pua ʻohe
He palupalu ke kala
E hīmeni kākou i ke Keiki
ʻO ka hoʻoilo a pau.
- E hiamoe e ke keiki liʻiliʻi
Hiamoe wale,
Ma aneʻi kou mau kiaʻi
Na lākou e mālama iā ʻoe.
- ʻO ka yerbita o kēia lānai
pehea ʻōmaʻomaʻo.
Ua hala ka mea i hehi i luna
ʻAʻole mae hou ia, e ala aʻe mai kēia honua
pua lālā lemon;
moe i lalo i kēia mau lima
i hānau ʻia nāu, me ʻoe e kākau lanakila ai,
aia ka puʻuwai me zeta,
kākau ʻia ke aloha me ka,
a mahalo ʻia ka launa aloha.
- Keiki nani, keiki maikaʻi
Keiki ma hea ʻoe e hele nei?
Keiki inā ʻoe e hele i ka lani ʻaʻole ʻoe e hoʻolohi
- ʻAe keiki liʻiliʻi
E pāʻani ana wau
Me ka mahalo
I mua o kou kuahu
- Hopu kēlā a lau
Hele maikaʻi i ka hanohano
ʻO kou makuakāne a me kou makuahine
Hāʻawi lākou i ka ʻai nui na lākou
Huakaʻi maikaʻi!
- E Estrellita, ʻauhea ʻoe?
Mahalo wau i hea ʻoe e hele ai
Hiki iā ʻoe ke lilo i daimana
A inā makemake ʻoe e ʻike iaʻu
E Estrellita, ʻauhea ʻoe?
ʻLelo ʻaʻole ʻoe e poina iaʻu
- Ke hiamoe nei kaʻu keiki i kēia manawa,
ʻO ka pō kēia a ke ʻālohilohi nei nā hōkū
A ke ala ʻoe
E pāʻani mākou
- ʻAlani ʻalani, ʻāke watermelon,
lawe i kou hauʻoli āpau i ke keiki.
- ʻO ka lāʻau liʻiliʻi o ka māla ʻōmaʻomaʻo e malu iā ia,
malu ia, hiamoe kuʻu ipo
- Moe, hiamoe, hiamoe ʻānō
Inā ʻaʻole ʻeha ka makuakāne, huhū ka makuakāne
A inā maikaʻi ka ʻeleʻele a ʻeha hoʻi
e hana ana kona makuakāne ʻo Montero
i kekahi lā e hele ka kāne ʻeleʻele i ka hana.
E hele ana koʻu ʻeleʻele i ke kapitala
e aʻo i nā puke
nā mea āpau āna i ʻike ʻole ai ma aneʻi, i aʻo ai ʻo ia e ʻōlelo e like me nā keonimana.
Hiamoe wale. Hiamoe wale ...
Moe, hiamoe, hiamoe ʻānō
Inā ʻaʻole ʻo ia e ʻeha, mihi wau i kēia manawa, a laila inā e loaʻa i kaʻu keiki ʻeleʻele i kāna berena
ke kūʻai aku ʻana i ka iʻa, chontaduro a me ka paʻakai.
E ke keiki kāne hiamoe, e hiamoe i kēia manawa
Ua wehe au i kēlā mau maka nunui, ua lohe anei ʻoe
ʻAʻole hoʻi e hoʻomaikaʻi e hāʻawi iaʻu i ka pōmaikaʻi pōmaikaʻi no ka mea ʻaʻole ʻoe i ʻeha
hoʻonohonoho maikaʻi ʻia me kou makuakāne. (Juan Guillermo Rúa)
- E hīmeni kākou, e hīmeni kākou, e hīmeni kākou
ua hala ke keiki a aia i ka lani ʻo ia
mai uē wiwo ʻole no kāu keiki i kēia manawa
Na nā ʻānela o ka lani e mālama iā ia, e hulahula pū kāua me ke keiki e waiho ana ke keiki
na nā ʻānela o nā ʻēheu o ka lani e lawe iā ʻoe
ua make ke keiki, e hele kāua i chigualiá
kiola iaʻu i kēlā keiki mai laila a i aneʻi, e hana mākou i ka huila ma kahi o ke keiki
me ka pāma a me ka lei e like me hoʻokahi ʻānela hou
mommy mommy, mommy mommy
no ka mea aia kekahi poʻe hauʻoli inā ʻaʻole no ka uē ʻana. Ke pāʻina nei mākou a i ka lani lākou
no ka mea hiki ke pena ʻia i ka ʻānela ʻeleʻele.
- He aha kaʻu e hauʻoli nei?
i koʻu puʻuwai
e ʻike i ka mea e hiki mai ana
Ke Akua Kamaliʻi, ʻike kēia Keiki liʻiliʻi,
ʻike ʻoe i koʻu manaʻo,
Loaʻa iā ia ke kī
o koʻu puʻuwai, ke keiki i kona wahi moe
hoʻolei hoʻomaikaʻi
a me nā mea āpau
pōmaikaʻi ma ka hola ʻumikūmālua
ua kani ka moa,
e hoʻolaha nei i ka honua
hanau ke Keiki.
- Aia ma luna o kēlā puʻu
Ua hānau ʻia he keiki na mākou
Ua hele mai mākou e ʻike
A e hoʻomaikaʻi iā ia me ke aloha (Xavier Cobeña)
- Keiki liʻiliʻi, keikikāne
ʻLelo lākou he liʻiliʻi loa ʻoe
ʻO ka mea nui loa
ʻO kou aloha pau ʻole ia (Xavier Cobeña)